İleri yaş: hastaların yarıdan fazlası 70 yaş ve üzerindedir
Aile hikayesi: birinci derece akrabasında barsak kanseri olanlarda risk daha fazladır.
Barsak polipleri: kanserlerin büyük bir kısmı polip zemininden yıllar içinde gelişmektedir.
Ülseratif kolit ve crohn hastalığı
Diyabet: yapılan çalışmalarda şeker hastalığı olanlarda daha fazla kolon kanseri görülmüştür.
Obezite ve fazla kilolu olmak
Alkol
Sigara
Diyet : Kırmızı eti fazla (pişmiş olarak günde 70 gr’dan fazla) ve işlem görmüş et tüketmek ile liften fakir beslenmek barsak kanseri riskini artırmaktadır artırmaktadır.
Ülkemizde KETEM bünyesinde barsak kanseri taraması yapılmaktadır. 50 -70 yaş arasında 2 yılda bir dışkıda gizli kan testi veya 10 yılda bir kolonoskopi ile kolon kanseri taranmaktadır. Şüpheli hastalar ileri tetkik ve tedavi için uzmana yönlendirilmektedir.
Ayrıntılı fizik muayene sonrasında kolonoskopi, tomografi ile kolonoskopi yöntemleri ile şüpheli kitle saptanır ise bu kitleden biyopsi alınmalıdır. Biyopsi ile hastalığınızın yayılması söz konusu değildir. Kanser tanısı kesinleştikten sonra yaygınlığı saptanarak tedavi kararı verilir.
Bu aşamada kolon kanseri ve rektum kanseri tedavisi farklılık gösterebileceğinden ayrı ayrı ele alacağız:
Eğer hastalığınız erken tanı almışsa ilk tercih ve kür sağlayan tedavi cerrahi tedavidir. Genel cerrahi uzmanı tarafından barsaktaki kanserli bölüm onkolojik prensipler çerçevesinde çıkarılır. Cerrahi tedavi ile bazı hastalarda için kür sağlanır yani hastalık bir daha tekrarlamaz.
Ameliyat sonrası patoloji sonucuna göre hastalığınızın evresini belirliyoruz.
1.evre kolon kanserinde ameliyattan sonra ek tedaviye gerek yoktur. Hasta cerrahının ve onkoloğunun takibine devam eder.
2. evre kolon kanserinde hastaya ve tümöre ait bazı faktörlere bakarak medikal onkoloğunuz kemoterapi gerekip gerekmediğini belirler. Hastalığın tekrarlama riski yüksekse kemoterapi almanız gerekebilir.
3. evre kolon kanserinde ameliyattan sonra mutlaka koruyucu amaçla-hastalığın tekrarlamasını önlemek için – kemoterapi almanız gerekir.
İleri evre hastalar için tedavi planı hastaya özgü olmalıdır. Medikal onkoloji uzmanınız size en uygun tedaviyi multidisipliner (genel cerrah, patolog, radyason onkoloğu, radyolog birlikte) ekiple planlayacaktır.
Rektum anatomik olarak kalın barsağın diğer bölümlerinden farklıdır. Erken evre rektum kanserinde cerrahi öncesi veya sonrasında genellikle radyoterapi uygulanır.
Kemoterapi ve cerrahi tedavi kolon kanserindeki gibidir.